Arabuluculuk nedir?
Arabuluculuk resmi bir çözüm yöntemi olmamakla birlikte, önceden belirlenmiş bir prosedüre bağlı bir uyuşmazlık çözüm yöntemidir. Arabulucu, dostane bir çözüme ulaşmak amacıyla taraflara yardımcı olmak ve bu süreci etkinleştirmek üzere görevlendirilmiş kişidir.
Arabuluculuğun en önemli özellikleri; ihtiyari, bağlıyıcı olmayan ve tarafların çıkarlarını gözeten bir prosedür olmasıdır. Taraflar, arabuluculuk sürecini ilk toplantının ardından diledikleri herhangi bir anda sonlandırabilirler. Bu süreç içerisinde taraflara herhangi bir karar dayatılamayacağı gibi, taraflar müzakereler sonucunda bir anlaşmaya varıp varmamaya da serbestçe karar verebilirler. Gizlilik prensibi dolayısıyla taraflar, bu süreç içerisinde gündeme gelen çözüm seçeneklerinin bu süreç haricinde hiç bir etkisinin olmayacağının güvencesi altındadırlar. Tarafların çıkarlarını gözeten bir yöntem olması nedeniyle, varılacak sonuçta sadece hukuk kuralları değil aynı zamanda tarafların finansal, ticari ve kişisel çıkarları da dikkate alınır.
Arabulucunun görevi, müzakereler sonucunda bir anlaşmaya varabilmek için taraflara yardım etmektir. Hakemlerden farklı olarak arabulucu bir karar mercii değildir. Etkin işleyen bir arabuluculuk sürecinde arabulucu, sadece taraflara iletişim ve müzakerelerde aracılık eder. Diğer bazı arabuluculuk süreçlerinde ise arabulucu ayrıca uyuşmazlığa ilişkin bağlayıcı olmayan bir değerlendirme de hazırlayabilir.
Avantajları
Genel olarak arabuluculuk her tür uyuşmazlığa uygulanabilir. Arabuluculuğun en önemli avantajlarından biri, tarafların bir anlaşmaya varırken ticari ve iş çıkarlarını da içeren çok geniş kapsamlı açılardan uyuşmazlığı ele alabiliyor olmalarıdır. Bu süreç oldukça esnek olup, tarafların istekleri doğrultusunda şekillendirilebilecek niteliktedir. Arabuluculuk sisteminin bu avantajları bulunmakla beraber, özellikle tarafların bağlayıcı bir karara veya bağımsız bir hukuki görüşe ihtiyaç duydukları uyuşmazlıklar için uygun olmayabilir.